Το ήπαρ (συκώτι) είναι το μεγαλύτερο συμπαγές όργανο του σώματος. Διαιρείται σε δύο λοβούς και βρίσκεται στο δεξιό άνω μέρος της κοιλιάς, είναι μη ψηλαφητό σε φυσιoλογικές συνθήκες και προφυλάσσεται από τις πλευρές του θωρακικού κλωβού. Τρείς είναι οι κύριες, από τις πολλές, λειτουργίες του ήπατος, οι οποίες περιλαμβάνουν:
- Τη δημιουργία χολής -υγρό πρασινωπού χρώματος- που συμβάλει στην πέψη των λιπών που απορροφούνται από τις τροφές.
- Την αποθήκευση γλυκαγόνου (είδος σάκχαρης), το οποίο το σώμα χρησιμοποιεί για ενέργεια.
- Να διηθεί -«φιλτράρει»- επιβλαβείς ουσίες που περιέχονται στο αίμα και να αποβάλλονται έτσι από το σώμα με τα κόπρανα και τα ούρα.
Το ήπαρ αντιπροσωπεύει έως και το 2% του σωματικού βάρους. Έχει σχήμα ορθογώνιας τετράπλευρης πυραμίδας και βρίσκεται στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιάς. Δεν είναι ψηλαφητό φυσιολογικά και προστατεύεται εξ ολοκλήρου από τον θωρακικό κλωβό, αλλά εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας.
Περιβάλλεται από κάψα (ονομάζεται κάψα του Glisson), αρδεύεται με αίμα από την πυλαία φλέβα, που παρέχει 75% του αίματος στο ήπαρ και την ηπατική αρτηρία, που παρέχει το υπόλοιπο 25%. Η πυλαία φλέβα, συγκεντρώνει το αίμα από όλα σχεδόν τα όργανα της κοιλιάς, η δε ηπατική αρτηρία, μεταφέρει αρτηριακό οξυγονωμένο αίμα στο ήπαρ. Τα δύο αυτά αγγεία εισέρχονται στο ήπαρ στην περιοχή των πυλών του ήπατος, που βρίσκεται στην σπλαχνική επιφάνεια αυτού, και μαζί με τον χοληδόχο πόρο που χρησιμεύει για την μεταφορά της χολής στο δωδεκαδάκτυλο, αποτελούν την πυλαία τριάδα.
Η τριάδα αυτή περιβάλλεται από ένα σύνδεσμο που ονομάζεται ηπατο-δωδεκαδακτυλικός σύνδεσμος. Η απορροή του αίματος, αφού διέλθει μέσα από το ήπαρ και γίνουν όλες οι διεργασίες που επιτελεί το ήπαρ – μεταβολισμός υδατανθράκων, λιπών, πρωτεϊνών, αποβολή τοξινών, δημιουργία χολής, κ.α.), γίνεται κυρίως μέσω τριών φλεβών, των ηπατικών φλεβών, (δεξιάς, μέσης και αριστερής), στην κάτω κοίλη φλέβα. Οι φλέβες αυτές βρίσκονται στο άνω μέρος του ήπατος, κοντά στο διάφραγμα.
